Odkrywanie bliskowschodniej muzyki jest dla mnie zawsze przeżyciem odświeżającym, uruchomiającym w pełni możliwości mojej wyobraźni. Jednak z racji niewielkiej informacji na jej temat, bariery językowej, czy braku nazwisk wykonawców, jedyne co mi pozostaje to zdać się na własny instynkt i otworzyć się na strumień prawdziwie psychedelicznych dźwięków.
Nie inaczej było przy kontakcie z mixem Masr Ya Gamila!, sklejonym przez Radio Martiko wprost z oryginalnych 45. Ta blisko dwugodzinna kompilacja obejmuje lata 1960 – 1970, gdy Egipt, a dokładniej Kair, był kulturalnym centrum arabskiego świata.
Wtedy to narodziły się i rozwinęły liczne orkiestry grające easy listening czy big bandy jazzowe, a eksplodujący przemysł filmowy potrzebował coraz więcej świeżych gwiazd i przebojowych ścieżek dźwiękowych.
To co czyni tę muzykę wciąż świeżą i egzotyczną może być kwestią rodzimych tradycji muzycznych, ożenionych z zachodnim instrumentarium, rockiem, hard-bopem, oraz wciąż słyszalne, choć dalekie, echo muzyki starożytnej Grecji.
Wyobraźcie sobie potężne brzmienie Magmy osadzone w arabskiej melodyce, pełne płomiennych, seksownych wokali. Ale takich zaskakujących skojarzeń jest więcej, bo czasem usłyszysz wieczorny jazz w stylu Sketches of Spain, czasem surfową gitarę, a czasem dynamiczne przejście godne Mingus Ah Um.
Kompilację Masr Ya Gamila! można podzielić na trzy segmenty. Pierwszy ukazuje nowatorski styl wymienionych wyżej orkiestr popowych. Część ta zawiera najbardziej przebojowy materiał. pełen słodkich wejść sekcji smyczkowej czy zmysłowych wokaliz.
Nie brakuje na nim haszyszowych gitar, mglistych organów i gęstych polirytmii. Ostateczny efekt można uznać za egipską odpowiedź na barokowy pop i psychodelicznego rocka Zachodu.
Po iście dionizyjskim szaleństwie pierwszej części, Radio Martiko podrzuca nam mocno okadzone gęstymi dęciakami jazzowe interludium, którego styl w wielu aspektach wydaję się być zbliżony do etiopskiego jazzu.
W finalnym segmencie możemy się za to zaznajomić z folkowymi tradycjami Egiptu. Tu ginie nieco rozrywkowy klimat wcześniejszych fragmentów, które wypiera teraz skupiona, mistyczna atmosfera, przygniatająca ciężarem tysiącletniego dziedzictwa.
Mix jest jednym z kilkunastu, jakie możecie znaleźć na stronie Radio Martiko, które umożliwia wam podróż w muzyczną przeszłość 4 kontynentów. Mogę was zapewnić, że każdy będzie równie zaskakujący co Masr Ya Gamila!.
Jakub Gleń
magivanga.com 