Międzynarodowy zespół archeologiczny z siedzibą na Uniwersytecie Las Palmas odkrył najwcześniejszy znany dowód na użycie przęśli skrzypowatej przez człowieka w północno-wschodnim Maroku, liczący sobie 15 tys. lat. Raport z badań został opublikowany w czasopiśmie Scientific Reports.
Przęśl skrzypowata (Ephedra equisetina L.) to roślina z rodziny przęślowatych, zawierająca efedrynę i pseudoefedrynę, psychoaktywne alkaloidy, stymulanty systemu nerwowego, wykorzystywane m.in. w leczeniu zatoru nosowego, rozedmy płucnej, różnorakich alergii, użyteczne również do kontroli ciśnienia tętniczego w trakcie operacji chirurgicznych z użyciem anestezji.
Przęślowate rosną powszechnie na suchych, stepowo-pustynnych terenach i są stosowane w medycynie tradycyjnej ludów azjatyckich od wielu tysięcy lat. Dowody na ich używanie w okresie paleolitu były jednak dotychczas bardzo skąpe i niepewne.
Jak czytamy w raporcie: Mięsiste szyszki przęśli, czyli część rośliny, która odpowiada za ochronę nasion i ułatwia ich dystrybucję, zawierają większą ilość surowego białka i tłuszczów od wielu roślin uprawnych. Z tego powodu jest ona konsumowana przez Tuaregów z Sahary i Mongołów. Szyszki mogą być spożywane na świeżo lub suszone, można z nich również sporządzać soki lub napary.
Stanowisko znajdujące się w marokańskim Taforalt, które bywa również określane Grotą Gołębi, było używane jako miejsce pochówków przez myśliwych-zbieraczy z okresu późnego paleolitu, zaliczanych do kultury iberomauruzyjskiej. A kultura iberomauruzyjska znana jest przede wszystkim z produkcji wysokiej jakości mikrolitów, czyli drobnych narzędzi krzemiennych, oraz z bogatych asamblaży pogrzebowych. Archeolodzy wydatowali okres używania groty na 23 tys. do 12,6 tys. lat temu.
Wyjątkowe warunki środowiskowe (niska wilgotność powietrza) pozwoliły na zachowanie w doskonałej kondycji zwęglonych przylistków przęśli skrzypowatej w komorze pogrzebowej należącej do dorosłego osobnika płci męskiej. Obok nich odnaleziono również moździerz i tłuczek zabarwiony ochrą, a także szczątki zwierzęce.
Wstępna analiza sugeruje, że zidentyfikowane przylistki to odpadki pozostałe po skonsumowaniu szyszek – psychoaktywnych części rośliny – przez człowieka. Wysoka koncentracja pozostałości przęśli w warstwie pogrzebowej w porównaniu z innymi jaskiniami sugeruje ponadto, że spożywanie rośliny mogło być częścią rytuałów pogrzebowych, gdyż jej efekt na organizm raczej wyklucza codzienne stosowanie.
Conradino Beb
Źródło: Scientific Reports
magivanga.com 