Ogromna, lodowa pustynia gdzieś w Jakucji. Na ledwo widocznej linii horyzontu, wyznaczającej granicę między ziemią a niebem, widzimy samotną postać sunącą na saniach. Nanook (Mikhail Aprosimov), zamieszkujący niegościnny region wraz z żoną Sedną (Feodosia Ivanova), toczy swoją prozę dnia codziennego, sprawdzając wnyki i wybijając przeręble w lodzie.
Mimo że film Milko Lazarova osadzony jest w czasach obecnych, styl życia bohaterów jest archaiczny do tego stopnia, że nadaje mu przyjemne poczucie „wehikułu czasu”. Tylko nieliczne interwencje ze świata zewnętrznego – wizyta syna, dyskusja o ucieczce ludzi do miasta – zakłócają obraz dawno minionej epoki.
To powolny obraz życia, którego przyszłość stoi pod znakiem zapytania. Pierwszymi sygnałami egzystencjalnej transformacji są tutaj obserwacje Nanooka dotyczące dziwnych zmian w pogodzie oraz coraz mniejszej populacji zwierząt w okolicy.
Biorąc pod uwagę wiek obydwu bohaterów, Lazarov ukazuje ich jako osoby, które nie potrafią znaleźć sobie innego sposobu na życie. Ich trwanie pośrodku lodowego pustkowia jest potwierdzeniem tego, że koniec zawsze jest pryncypialny.
Ága to film o rodzinie i pamięci – opowieść, której powolne tempo naśladuje styl życia prezentowany na ekranie. Lazarovi, mieszając ludyczną baśń z dokumentalnym stylem, udało się stworzyć swoiste okno, pozwalające spojrzeć wstecz na to, jacy jesteśmy i co tracimy zapominając o ludziach takich jak Nanook i Sedna. I możemy być za to jedynie wdzięczni!
Scenariuszowa prostota wzbogacona została o niezapomniane kadry, które przepełnia wszechobecna cisza nadająca im aury nieubłaganego końca. Ale nie tylko biała pustynia, bo również postrzępione, ostre skały, zdają się tworzyć granicę wyznaczającą peryferia tego świata. Imponujący jest również widok wielkiej kopalni odkrywkowej, w której pracuje tytułowa Ága, będący majestatycznym symbolem dominacji człowieka nad Ziemią.
Pochylając się nad sensem życia Nanooka i Sedny, reżyser snuje swoją kameralną opowieść, wymagając od widza dużych pokładów cierpliwości. Jednak przez mnogość pocztówkowych widoków, uroku i poczucia humoru, potrafi utrzymać nasze zainteresowanie.
Oskar „Dziku” Dziki
Oryginalny tytuł: Ága
Produkcja: Francja/Niemcy/Bułgaria, 2018
Dystrybucja w Polsce: Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
Ocena: 4,5/5